Volgens het onderzoek van de Volkskrant (2020) behoren Nederlandse nieuwswebsites tot de grootste dataverzamelaars
van Europa. De websites verzamelen via cookies informatie over de interesses van hun gebruikers. Hoewel betaalmuren
de laatste jaren zijn toegenomen, lijken nieuwswebsites nog steeds afhankelijk te zijn van cookies en andere technieken
om het gedrag van hun bezoekers te kunnen volgen. Ook zijn adverteerders geïnteresseerd in het verzamelen van dit soort
informatie. In Nederland vormt de website van de NOS een uitzondering, omdat op deze website slechts één tracker aanwezig
is. Vergelijkbare patronen zijn ook terug te vinden bij andere websites in Europa die worden ondersteund met publieke
financiering. Wat vaak wordt teruggevonden is dat hoe meer trackers op een website aanwezig zijn, hoe meer commerciële
partijen te weten kunnen komen over het internetgebruik van gebruikers (Verhagen, 2020).
Uit het onderzoek van de Princeton Universiteit (2016) bleek dat in 2016 nieuwswebsites in de Verenigde Staten de grootste
verzamelaars waren van internetgegevens van hun bezoekers. Deze gegevensverzameling werd voornamelijk bereikt door het plaatsen
van advertentiecookies. Hierbij gaven de onderzoekers als verklaring dat nieuwswebsites afhankelijker zijn van advertenties dan
andere categorieën, omdat veel nieuws gratis wordt aangeboden (Englehardt & Narayanan, 2016).
Eveneens in Nederland maakten nieuwswebsites in 2020 massaal gebruik van cookies om hun gebruikers te kunnen volgen. Desondanks is
het cruciaal voor nieuwswebsites om te voldoen aan de overheidsregels. Daarnaast is het belangrijk voor gebruikers om bewust te
blijven van hun autonomie en privacy wanneer ze nieuwswebsites bezoeken. Daarom wordt in dit onderzoek de volgende onderzoeksvraag
beantwoord: “In hoeverre waarborgt het cookiebeleid van prominente Nederlandse nieuwswebsites de autonomie en privacy van gebruikers?”.
Verschillende hypothesen kunnen relevant zijn voor het beantwoorden van deze onderzoeksvraag. Zo kunnen Nederlandse nieuwswebsites
zich bewust zijn van de groeiende bezorgdheid over privacy en streven naar transparante en beperkte gegevensverzameling, waardoor
het cookiebeleid van deze websites in hoge mate de autonomie en privacy van gebruikers waarborgt. Daarentegen kunnen Nederlandse
nieuwswebsites meer de focus leggen op het verzamelen van gegevens voor commerciële doeleinden dan op het waarborgen van privacy,
waardoor het cookiebeleid van deze websites de autonomie en privacy van gebruikers onvoldoende waarborgt. Nederlandse nieuwswebsites
kunnen ook zowel een groeiende bezorgdheid over privacy als financiële belangen hebben, waardoor het cookiebeleid van deze websites
de autonomie en privacy van gebruikers gemiddeld waarborgen. Om deze hypothesen te onderzoeken en een antwoord op de onderzoeksvraag
te formuleren, is een empirisch onderzoek uitgevoerd. Hiervoor is er eerst gekeken naar wat er wordt verstaan onder een nieuwswebsite.
Wat is een nieuwswebsite?
Een website is een nieuwswebsite als het nieuws aanbiedt. Hierbij hoort nieuws actueel te zijn en zijn artikelen van een maand oud
geen nieuws meer. Verder moet nieuws belangrijk zijn voor een grote groep mensen. Daarnaast kunnen zeldzame gebeurtenissen worden
geclassificeerd als nieuws. Zo is een hond die een man bijt geen nieuws, maar een man die een hond bijt wel. Bovendien vallen conflicten
onder nieuws, waarbij de regionale media conflicten meer zullen behandelen dan de landelijke media. Dat wat dichtbij is, is eenmaal
nieuwswaardiger dan wat er ver weg plaatsvindt. Tot slot hebben menselijke emoties en interesses ook nieuwswaarde (Maastricht University, z.d.). Aan de hand van deze definities van nieuws is bepaald welke websites nieuws aanbieden en welke niet.
Gebaseerd op eerder onderzoek is een ranglijst samengesteld met de twintig meest bezochte nieuwswebsites in Nederland. Hierbij is er
gebruikgemaakt van een database van Nationale Media Onderzoek, waarin maandelijks het aantal bezoekers van websites in Nederland wordt
bijgehouden (Nationaal Media Onderzoek, 2024). Ook is er gebruikgemaakt van een onderzoek van Consultancy (2018), waarbij er is gekeken
naar de 80 grootste websites in 2018. Op basis van deze twee onderzoeken is een top 20 nieuwswebsites samengesteld, met per website
het gemiddelde aantal bezoekers per maand:
