Volgens Gray et al. (2018) zijn er verschillende dark patterns als het gaat om UX design. Dit zijn UX-elementen die zorgvuldig
zijn ontworpen om gebruikers dingen te laten doen die vaak niet in hun belang zijn. Een onderzoek van Soe et al. (2020) over dark patterns in
cookiebanners van online nieuwsmedia toonde aan dat deze daar regelmatig voorkomen.
In dit onderzoek werden de volgende dark patterns geïdentificeerd:
Nagging
Een kleine afwijking van de verwachte functionaliteit die mogelijk aanhoudt gedurende één of meerdere interacties.
Zeuren manifesteert zich vaak als een herhaalde onderbreking tijdens een normale interactie, waarbij de gewenste taak
van de gebruiker één of meerdere keren wordt onderbroken door andere taken die niet direct verband houden met waar
de gebruiker zich op richt.
Obstruction
Het verhinderen van een taakstroom, waardoor een interactie moeilijker wordt dan inherent nodig is met
de bedoeling een actie af te raden. Belemmering manifesteert zich vaak als een belangrijke barrière voor
een specifieke taak die de gebruiker wil voltooien.
Sneaking
Een poging om informatie te verbergen, te vermommen of te vertragen die relevant is voor de gebruiker. Sluipen
komt vaak voor om de gebruiker een actie te laten uitvoeren waar ze bezwaar tegen zouden kunnen maken als ze de kennis hadden.
Interface interference
Elke manipulatie van de gebruikersinterface die specifieke acties bevoordeelt boven andere, waardoor de gebruiker in
de war raakt of de ontdekbaarheid van belangrijke actiemogelijkheden wordt beperkt. Interface-interferentie manifesteert
zich als talloze individuele visuele en interactieve misleidingen.
Forced action
Elke situatie waarin gebruikers worden verplicht een specifieke handeling uit te voeren om toegang te krijgen tot
(of door te gaan met toegang te krijgen tot) specifieke functionaliteit. Deze actie kan zich manifesteren als een
vereiste stap om een proces te voltooien, of kan zich voordoen als een optie waarvan de gebruiker aanzienlijk zal profiteren.
Analyse
Voor het huidige onderzoek is er per nieuwswebsite afgegaan of deze één of meerdere van de bovenstaande dark patterns bevatten in de
cookiebanner. De resultaten hiervan zijn te zien in de onderstaande grafiek. Wat opvalt is dat vrijwel alle websites gebruikmaken van een vorm van obstruction
en interface interference. Aan de andere kant komen nagging en forced action niet voor bij de verschillende nieuwswebsites (zie
dataset voor volledige data).
